Als ik zangleerlingen vraag wat hun #1 angst is tijdens het zingen, komt één angst opvallend vaak naar boven: vals zingen. In veel gevallen volgt er een – soms lichtelijk traumatisch – verhaal over een opmerking van vroeger. Een broer die ooit zei dat ze vals zongen. Een juf op school die zei dat ze beter stil konden zijn. Iemand die lachte. Zulke opmerkingen lijken klein, maar ze kunnen de boel goed voor je verkloten. En da’s jammer natuurlijk.
In dit artikel vertel ik je waarom dat labeltje “vals zingen” meestal niet klopt, wat er wél speelt en hoe je dit kunt aanpakken als je graag beter wilt leren zingen.
Wil je beter leren zingen? Download dan alvast de 6 Adviezen van Zangdocenten (die je niet moet opvolgen).
Waarom ‘je zingt vals’ meestal niet klopt
Als we iets niet mooi vinden klinken, bij onszelf of bij een ander, labelen we dat vaak als ‘vals zingen’. Terwijl vals zingen een heel specifiek probleem is. Dat gaat namelijk gewoon om: zing je precies de goede toonhoogte. En dat staat los van of je stem klinkt als een schorre kraai.
Dat is goed nieuws én slecht nieuws:
Het goede nieuws is dat je misschien helemaal niet vals zingt en de toonhoogte dus gewoon klopt.
Het slechte nieuws, is dat er waarschijnlijk wél iets anders meespeelt waardoor jij of je omgeving niet blij wordt als jij met de radio mee-blèrt. Bijvoorbeeld een zangtechniek die niet goed voor je werkt of een toonhoogte die niet bij je stem past. En die problemen zijn gewoon op te lossen.
Wat vals zingen eigenlijk is (en wat niet)
Vals zingen heeft dus niets te maken met hoe ‘mooi’ je stem is, maar met toonhoogte. Je kunt een prachtige klank hebben en ernaast zitten. Of een krakende of nasale stem stem hebben en tóch zuiver zingen.
Ik leg dit altijd uit met een metafoor: mikken op een dartbord. Je doel is de roos, de juiste toonhoogte. Sommige mensen gooien meteen in de buurt. Anderen raken, figuurlijk gesproken, de barman.
Ben jij zo iemand die ‘de roos’ niet haalt, dan is onredelijk te verwachten dat je op een magische manier ineens van de barman in de roos gaat mikken. Probeer eerst eens op het bord terecht te komen en dan steeds preciezer naar het midden te werken. Zolang jij het verschil hoort tussen een hoge en een lage noot, is het gewoon een vaardigheid die je kan trainen.
Ik heb inmiddels met duizenden mensen gewerkt en nog nooit iemand meegemaakt die niet zuiverder kon leren zingen. (Maarrrr, natuurlijk is er wel wat geduld en focus voor nodig.)
Waarom je misschien vals zingt
Er zijn verschillende redenen waarom mensen vals zingen. Nogmaals, dat betekent niet dat je een wanhopig geval bent, maar alleen dat er iets in je aanpak of omstandigheden niet optimaal werkt. Bijvoorbeeld:
- De toonhoogte van het lied past niet bij je stem.
- Je techniek ondersteunt je toonhoogte niet goed.
- De focus van je brein ligt op het verkeerde punt.
- Je bent je niet bewust van wat er precies gebeurt en hoe je het aanstuurt.
- Je lichaam is niet in de juiste ‘staat’ (denk aan vermoeidheid, spanning of alcohol).
Het enige wat je nodig hebt, is iemand die je op het goede spoor brengt.
Niet elke zangdocent is geschikt voor jouw situatie
Als een muziekdocent of zangcoach ooit heeft gezegd dat je vals zingt en vervolgens geen tips gaf, dan zegt dat meer over die persoon dan over jou. Het idee is in mijn ogen namelijk dat een docent júist degene is die je tips zou moeten kunnen geven om te verbeteren. (Ik bedoel: als jouw rijleraar elke keer zegt ‘jij kan echt niet rijden’ maar je verder niet vertelt hoe je het kan verbeteren… Dan vind je dat toch ook een belabberde leraar?)
Wel zijn er docenten die er de voorkeur aan geven met mensen te werken die muzikaal al wat verder ontwikkeld zijn. Dat is prima, maar dat zijn dan gewoon geen handige docenten voor jou! Zoek dus altijd iemand die bij je past.
Veelgestelde vragen over vals zingen
- Kan iedereen leren zuiver zingen? Ja. Zolang je het verschil kunt horen tussen hoog en laag, kun je het leren.
- Wat als ik écht niet kan zingen? Ik heb nog nooit iemand meegemaakt die niet zuiverder kon leren zingen.
- Ben ik te oud om het te leren? Nee. Leeftijd speelt hierin geen rol.
- Moet ik noten kunnen lezen? Nee, dat is niet nodig.
- Kan je stem veranderen door alcohol of hormonen? Ja, je stem reageert op allerlei lichamelijke invloeden. Alcohol kan je spieren verslappen, en ook hormonen of medicatie kunnen effect hebben.
Wil je meer?
Download hier gratis de 6 tips van zangdocenten die je beter niet opvolgt om zelf thuis te starten.
Of bekijk de online zangcursus voor beginners als je dit stap voor stap wilt aanpakken.
Houdoe,
Anne Ermens
